Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego

Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego został zapoczątkowany przez Światową Federację Zdrowia Psychicznego (World Federation of Mental Health). Po raz pierwszy świętowano 10 października 1992 roku. Od tamtej pory odbywa się cyklicznie, a każdy z nich ma inny motyw – w 2021 roku jego główne hasło brzmi: “Zdrowie psychiczne w nierównym świecie”. W jego ramach organizowane są szerokie akcje informacyjne i edukacyjne. Kolorem Światowego Dnia Zdrowia Psychicznego jest fioletowy.

Zdrowie psychiczne - coś więcej, niż definicja

Zgodnie z terminologią zaproponowaną przez Światową Organizację Zdrowia zdrowie psychiczne jest pełnym dobrostanem człowieka – także w aspekcie fizycznym i społecznym. Można je interpretować jako brak objawów psychopatologicznych, zdolność do czerpania satysfakcji i realistycznego odbioru rzeczywistości oraz umiejętność wchodzenia w role społeczne i podleganie ich normom.

Jednocześnie podkreśla się fakt, że pojęciem przeciwstawnym do zdrowia psychicznego nie są zaburzenia psychiczne. Osoby, które nie wykazują żadnych objawów chorobowych, niekoniecznie wpisują się w powyższą definicję.

Zdrowie psychiczne Polaków

Niestety, zdrowie psychiczne Polaków ma się coraz gorzej. Liczba osób, które zmagają się z różnego rodzaju zaburzeniami na tle psychicznym, stale rośnie. W 2012 roku został opublikowany raport z badań przeprowadzonych przez Narodowy Instytut Zdrowia Psychicznego. Wynika z niego, że aż u 23,4% osób rozpoznano przynajmniej jedno z zaburzeń psychicznych, 10% zmaga się z nerwicami, a 1,8% z fobią społeczną. Wskazano też, że na depresję może cierpieć nawet 1 milion Polaków. Natomiast już w kolejnych raportach wskazano, że nawet u 30% osób powyżej 18. roku życia obserwuje się obniżenie nastroju, przewlekły lęk i rozdrażnienie. Statystyki te byłyby dużo wyższe, gdyby uwzględniono w nich dzieci i młodzież.

Wpływ pandemii na zdrowie psychiczne

Stanu zdrowia psychicznego Polaków nie poprawia pandemia, która trwa od 2020 roku. Zgodnie z badaniami UCE Research nawet 80% badanych zgłasza pogorszenie nastroju w odniesieniu do czasu sprzed pandemii. Niestety, zdecydowana większość z nich nie szuka specjalistycznej pomocy. Jako główną przyczynę zaburzeń wymienia się w tym przypadku izolację społeczną.

>> Więcej informacji znajdziesz w naszym artykule: Jak radzić sobie z lękiem w czasie pandemii?

Zmaganie się z zaburzeniami psychicznymi to nie wstyd!

Osoby, które cierpią na choroby psychiczne, muszą zdawać sobie sprawę, że ich problemy nie są powodem do wstydu. Są to schorzenia, jak każde inne – również wymagają odpowiedniego leczenia. Szukanie pomocy to nie wstyd a forma dbania o samego siebie i swoje zdrowie. O tym samym musi pamiętać całe społeczeństwo.

Ze względu na to, że zaburzenia psychiczne często budzą skrajne emocje, a ludzie, którzy na nie cierpią, spotykają się z niezrozumieniem – ważne jest zwiększanie świadomości społeczeństwa. Dlatego celami Światowego Dnia Zdrowia Psychicznego są:

• profilaktyka zaburzeń psychicznych,
• zapewnienie pomocy osobom zmagającym się z chorobami psychicznymi,
• akcje na rzecz przeciwdziałania stygmatyzacji osób cierpiących,
• edukacja dotycząca rodzajów i objawów zaburzeń psychicznych,
• edukacja dotycząca sposobów radzenia sobie ze stresem i presją społeczną.

W wielu miastach w Polsce w tym dniu można skorzystać z bezpłatnych konsultacji psychologicznych.

Gdzie szukać pomocy?

W naszym otoczeniu znajduje się wiele osób, które zmaga się z różnego rodzaju zaburzeniami psychicznymi. Najprostszym sposobem, aby im pomóc, jest okazanie wsparcia i zrozumienia. Są to ludzie, którzy potrzebują bliskości i normalnych reakcji drugiego człowieka. Często wystarczy rozmowa. Nie można jednak naciskać, narzucać się i bagatelizować cudzych uczuć.

Formą wsparcia jest również zaproponowanie profesjonalnej pomocy psychologicznej lub psychiatrycznej. Wśród wielu osób budzi do dyskomfort. Jednak warto je wspierać w tej decyzji, ponieważ często jest to jedyna droga, aby poczuć się lepiej.

Jeżeli sam zmagasz się z problemami natury psychicznej, pamiętaj że nie jesteś sam. Wsparcia możesz szukać wśród osób bliskich lub skorzystać z jednego z telefonów zaufania:

• Telefon Zaufania dla Dorosłych: 116-123
• Antydepresyjny Telefon Zaufania Fundacji ITAKA: 22-484-88-01
• Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę: 116-111
• Ogólnopolski Telefon dla Ofiar Przemocy w Rodzinie: 800-120-002
• Infolinia Anonimowych Alkoholików: 801-033-242
• Bezpłatna Linia Wsparcia dla Osób po Stracie Bliskich Fundacji Nagle Sami: 800-108-108

Możesz także udać się do najbliższego ośrodka zdrowia, gdzie na pewno nikt nie zostawi Cię bez pomocy.

Jak dbać o swoje zdrowie psychiczne?

Aby dbać o swoje zdrowie psychiczne, nie trzeba podejmować wielkich działań. Ważne są:

• odpoczynek i wystarczająca ilość snu,
• otaczanie się ludźmi wzbudzającymi pozytywne emocje i wspierającymi nas,
• akceptacja swoich myśli i emocji,
• danie sobie pozwolenia na odczuwanie różnych emocji (nie tylko tych pozytywnych),
• szukanie źródła negatywnych emocji i dążenie do zmiany,
• nauczenie się technik radzenia sobie ze stresem,
• nauczenie się mówienia o swoich uczuciach,
• nauczenie się asertywności,
• znalezienie pasji lub wyrobienie w sobie nawyku (np. codziennych spacerów),
• poświęcanie 15 minut dziennie na relaksację,
• przestanie porównywania się z innymi,
• nauczenie się proszenia o pomoc,
• nauczenie się odpuszczać.

W dbaniu o zdrowie psychiczne pomaga udział w wydarzeniach, takich jak Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego. Osoby zainteresowane zapraszamy także do odwiedzenia strony Poradni Zdrowia Psychicznego znajdującej się w Szpitalu św. Anny.