Jak dbać o odporność jesienią?

Układ odpornościowy ma za zadanie chronić organizm przed różnego rodzaju patogenami. Dzięki temu nie zostaje zaburzona jego praca i nie dochodzi do groźnych infekcji. Składa się on z narządów i naczyń limfatycznych, a także różnego rodzaju komórek i przeciwciał. Barierę ochronną stanowią także skóra, ślina, łzy i różnego rodzaju śluzy. One również zapobiegają przedostaniu się patogenów do wnętrza organizmu. Niestety, zdarza się, że z różnych powodów komórki układu odpornościowego nie mogą pełnić swojej roli. Takiej sytuacji można jednak skutecznie przeciwdziałać.

Dlaczego jesienią spada odporność organizmu?

Na pracę układu odpornościowego ma wpływ wiele czynników. Pod wpływem niektórych z nich dochodzi do jej zaburzenia. W efekcie organizm staje się podatny na infekcję. Często – także nieświadomie – sami osłabiamy działanie układu odpornościowego swoimi codziennymi nawykami. Są to:

• siedzący tryb życia,
• nieodpowiednia dieta,
• brak odpoczynku,
• przepracowanie,
• poddawanie się działaniu stresu,
• brak dostatecznej higieny rąk.

Jednak układ immunologiczny wydaje się szczególnie słaby w miesiącach jesienno-zimowych. To właśnie wtedy najwięcej ludzi choruje na przeziębienie i grypę. Co odpowiada za taki stan rzeczy?

Jesienią i zimą dochodzi do osłabienia odporności organizmu, ponieważ warunki pogodowe zaburzają pracę naturalnych barier ochronnych. Zimne powietrze powoduje, że rzęski w jamie nosowej (odpowiedzialne za usuwanie patogenów z wdychanego powietrza) tracą na wydajności. Ponadto:

• powietrze w pomieszczeniach jest suche (wysuszona skóra i błony śluzowe nie chronią dostatecznie przed patogenami),
• dieta jest uboższa w świeże warzywa i owoce,
• brak słońca odpowiada za spadek poziomu witaminy D,
• więcej czasu spędzamy w zamkniętych pomieszczeniach i dużych skupiskach ludzi.

Ponadto jesienno-zimowa aura sprzyja zwiększonej aktywności wirusów chorobotwórczych. Patogeny te szczególnie lubią niską temperaturę. Przenoszą się drogą kropelkową, więc przebywanie w zamkniętych pomieszczeniach, wśród innych ludzi, sprzyja rozprzestrzenianiu się drobnoustrojów. Aby mu zapobiec, trzeba nie tylko pamiętać o właściwej higienie, ale także podjąć się aktywności pozwalających na skuteczne wzmocnienie odporności.

Jak wzmocnić odporność?

Każda osoba powinna wiedzieć, co wzmacnia układ odpornościowy. Dzięki temu może znacznie zmniejszyć ryzyko zachorowania w okresie jesienno-zimowym. Warto pamiętać, że działania te nie są trudne i mogą się ich podejmować wszystkie osoby – w każdym wieku.

Aktywność fizyczna na świeżym powietrzu

Siedzący tryb życia osłabia odporność. Dlatego osoby, którym zależy na wzmocnieniu naturalnej bariery ochronnej organizmu, powinny do swojego codziennego planu dnia dodać aktywność fizyczną. Trzeba jednak zaznaczyć, że nie może być ona zbyt intensywna i musi być dobrze dopasowana do możliwości i stanu zdrowia. Zbyt forsowny trening przynosi skutki odwrotne do zamierzonych.

Dla odporności dobrze jest, gdy wysiłek fizyczny odbywa się na świeżym powietrzu. Warto wybrać się na spacer, marsz lub nordic walking na łonie natury. Nie należy rezygnować również wtedy, gdy pogoda nie sprzyja. Aktywność w różnych warunkach pogodowych hartuje organizm i sprawia, że staje się on bardziej odporny na spadki temperatury.

Zdrowa dieta

Dla wzmocnienia naturalnej bariery organizmu ważne jest też zdrowe odżywianie się. Dostateczna ilość warzyw i owoców w codziennej diecie dostarcza niezbędnych witamin i minerałów, a także zmniejsza ryzyko ich niedoborów. Potrzebne składniki mineralne to m.in. magnez, żelazo, wapń. Nie może zabraknąć też kwasów tłuszczowych oraz witaminy: C, A, E, D.

Dobrze zbilansowana dieta jest dostosowana do indywidualnych potrzeb organizmu. Na talerzu powinny znaleźć się produkty ze wszystkich grup żywnościowych. Dzięki temu wzrasta pewność, że wraz z pokarmem zostały dostarczone wszystkie substancje odżywcze. Warto jeść produkty pełnoziarniste, orzechy, nasiona, rośliny strączkowe, warzywa i owoce, oleje roślinne, ryby oraz chude mięso i nabiał. Zrezygnować trzeba z fast-foodów, słodyczy i słonych przekąsek.

Odpoczynek i relaks

Istotną rolę odgrywają odpoczynek i relaks. W czasie snu organizm regeneruje się. Przemęczenie i niewyspanie sprawiają, że dochodzi do osłabienia naturalnych mechanizmów ochronnych. Ponadto ciągłe narażenie na stres powoduje szereg zaburzeń. Z ich powodu organizm nie jest w stanie bronić się przed patogenami. Dlatego każdego dnia należy znaleźć przynajmniej 15 minut na relaks i wyciszenie.

Naturalne metody

Na wzmocnienie odporności nadają się także naturalne metody. Przede wszystkim warto sięgnąć po rośliny, które są źródłem silnych przeciwutleniaczy. Część z nich ma także właściwości hamujące rozwój stanów zapalnych, łagodzenie objawów infekcji, a nawet działanie bakteriobójcze i wirusobójcze. Rośliny można spożywać w formie naparów lub domowych syropów. Dla odporności dobre są:

• maliny,
• czarny bez,
• cebula i czosnek,
• czystek,
• wiesiołek,
• dzika róża,
• jeżyna,
• natka pietruszki.

Nie można zapomnieć również o miodzie (jest on uznawany za naturalny antybiotyk) i tranie (jest on cennym źródłem witaminy D).

Kiedy zacząć wzmacniać układ odpornościowy?

Warto pamiętać, że wzmacnianie odporności to proces. Dlatego wszystkie podejmowane działania powinny być długofalowe. Zdrowe nawyki muszą towarzyszyć nam codziennie, a nie tylko jesienią. Dzięki temu organizm przez cały czas funkcjonuje prawidłowo i jest mniej podatny na działanie patogenów. Styl życia ma duże znaczenie dla naszego samopoczucia.