Rozpoczynamy realizację programu profilaktyki raka szyjki macicy poprzez wykonywanie badań cytologii. Badania wykonywane są przez nasze doświadczone położne: mgr Ewę Ciechowicz oraz mgr Annę Kwiatkowską w gabinecie położnej środowiskowej.
Cytologia jest badaniem, które pozwala wykryć stany przednowotworowe w szyjce macicy. Wykrycie ich na wczesnym etapie daje dużą szansę na całkowite wyleczenie. Warto pamiętać, że rak szyjki macicy przez długi czas przebiega bez żadnych dolegliwości. Nieprawidłowości mogą zostać dostrzeżone tylko w badaniu cytologicznym. Dlatego tak ważne jest wykonywanie go regularnie.
Cytologia w ramach NFZ – kto może skorzystać?
Program dedykowany jest dla kobiet w wieku 25-64 lat, które nie wykonywały cytologii w ciągu ostatnich 3 lat.
Warunkiem uczestnictwa jest również uprawnienie do świadczeń opieki zdrowotnej (ubezpieczenie zdrowotne). Wówczas badanie cytologiczne jest całkowicie bezpłatne – koszty ponosi Narodowy Fundusz Zdrowia. Aby skorzystać z programu nie jest potrzebne skierowanie od lekarza.
Bezpłatna cytologia po upłynięciu 1 roku od ostatniego jest przeznaczona dla kobiet obciążonych czynnikami ryzyka:
- zakażonych HPV (typem wysokiego ryzyka),
- zakażonych wirusem HIV,
- przyjmujących leki immunosupresyjne.
Ważne!
Jeśli byłaś leczona z powodu nowotworu złośliwego szyjki macicy, po zakończeniu kontroli onkologicznej (decyzję podejmuje lekarz prowadzący leczenie onkologiczne) ponownie zostaniesz objęta skriningiem cytologicznym. Decyzję, kiedy to nastąpi, podejmuje lekarz prowadzący leczenie onkologiczne.
Pamiętaj, że na raka szyjki macicy może być narażona każda kobieta, bez względu na wiek. Choroba ta bowiem nie jest uwarunkowana genetycznie.
Jak zapisać się na badanie cytologiczne?
Na program profilaktyki raka szyjki macicy umów się telefonicznie: 22 73 54 100. Możesz to zrobić również w recepcji.
Dlaczego warto wykonać badanie cytologiczne?
Cytologia pozwala wykryć stany przednowotworowe i nowotworowe szyjki macicy, w czasie kiedy nie ma żadnych objawów. Powinnaś wiedzieć, że choroba rozwija się powoli, etapami, często bezobjawowo, a pierwsze dolegliwości pojawiają się zwykle dopiero w momencie, gdy obecne są już przerzuty do węzłów chłonnych lub innych narządów. W takich sytuacjach rokowania nie są pomyślne. Terapia ma największe szanse na powodzenie, gdy rozpocznie się wcześnie.
Przykładowo, jeśli u pacjentki stwierdzono zakażenia wirusem brodawczaka, do rozwinięcia się raka szyjki macicy upływa przeciętnie 15–20 lat. Szczyt zachorowalności przypada na 5.–6. dekadę życia, jednak chorują również kobiety młodsze. Pamiętaj, że na raka szyjki macicy może być narażona każda kobieta, bez względu na wiek. Choroba ta bowiem nie jest uwarunkowana genetycznie.
Wykonanie pierwszego badania cytologicznego jest zalecane po rozpoczęciu współżycia lub po ukończeniu 25 lat. Należy je powtarzać raz na 3 lata (o ile lekarz nie zdecyduje inaczej – co ma miejsce m.in. w przypadku kobiet obciążonych czynnikami ryzyka).
Pamiętaj, że proste badanie cytologiczne może uratować Ci życie. Dlatego nie powinnaś zwlekać z jego wykonaniem.
Kiedy najlepiej wykonać cytologię?
Cytologia nie wymaga szczególnych przygotowań. Jednak, aby badanie przebiegło bez zakłóceń, a jego wyniki miały pełną wartość diagnostyczną:
- Umów się minimum 4 dni po ostatnim dniu miesiączki i nie później niż 4 dni przed rozpoczęciem nowego cyklu. Cytologię najlepiej wykonać między 10. a 20. dniem cyklu.
- Nie zgłaszaj się na badanie w trakcie menstruacji
- Co najmniej 4 dni przed pobraniem wymazu cytologicznego nie stosuj żadnych leków dopochwowych
- Od ostatniego badania ginekologicznego / USG przezpochwowego powinien upłynąć co najmniej 1 dzień
Na badanie ubierz się wygodnie i komfortowo. Pamiętaj, że konieczne jest rozebranie się od pasa w dół.
Więcej o programie profilaktyki raka szyjki macicy
Celem programu jest zwrócenie uwagi na to, jak ważne są badania profilaktyczne i zachęcenie kobiet do regularnej diagnostyki. Regularna cytologia i stałe monitorowanie osób z podwyższonym ryzykiem ma na celu zmniejszenie liczby kobiet, które chorują i umierają na raka szyjki macicy.
Co zwiększa ryzyko zachorowania na raka szyjki macicy?
Obciążenie czynnikami ryzyka dotyczy nie tylko kobiet zakażonych HPV, zakażonych wirusem HIV i przyjmujących leki immunosupresyjne. Ryzyko zachorowania zwiększa również:
- przewlekłe zakażenie onkogennymi typami HPV
- wczesne rozpoczęcie współżycia płciowego
- wieloletnie stosowanie hormonalnych leków antykoncepcyjnych
- duża liczba partnerów płciowych
- duża liczba porodów
- wieloletnie palenie papierosów
- niski status socjoekonomiczny
Ryzyko zachorowania zwiększa również niedobór witaminy A i witaminy C.
Na czym polega badanie cytologiczne?
Badanie cytologiczne polega na pobraniu rozmazu z kanału i tarczy szyjki macicy. Najpierw lekarz lub położna założy Ci specjalny wziernik, a następnie wprowadzi przez niego specjalną szczoteczkę. Przy jej pomocy możliwe jest pozyskanie komórek do badań. Cała procedura trwa zaledwie kilka minut.
Cytologia jest badaniem nieinwazyjnym, bezpiecznym i skutecznym. Jest również bezbolesne – część kobiet może jednak odczuwać dyskomfort. Niekiedy pojawia się również niewielkie plamienie, które jest spowodowane podrażnieniem błony śluzowej. Nie jest ono groźne i nie niesie za sobą żadnych skutków zdrowotnych.
Po badaniu dowiesz się, czy znajdujesz się w grupie ryzyka zachorowania na raka szyjki macicy. Pobrany materiał jest poddawany szczegółowej analizie laboratoryjnej. Jeżeli wynik wykonanej cytologii będzie nieprawidłowy, rozpoczniesz etap pogłębionej diagnostyki. Składa się na niego kolposkopia (ocena szyjki macicy przy pomocy specjalnego narzędzia optycznego). Niekiedy istnieje również konieczność przeprowadzenia badania histopatologicznego.
Pamiętaj, że nieprawidłowy wynik cytologii nie oznacza zachorowania na raka szyjki macicy. Jest to wskazówka, że powinnaś przejść dalszą diagnostykę.
>> Dowiedz się więcej o programie
>> Poradnia Ginekologiczno-Położnicza w Piasecznie
